Luật Công chứng năm 2024 sẽ chính thức có hiệu lực pháp luật kể từ ngày 01/7/2025 với những điểm mới nổi bật hơn so với Luật Công chứng năm 2014. Một số điểm mới có thể kể đến như:
Thứ nhất:
Thêm một điểm sửa đổi khác là hiện nay tên gọi của Văn phòng công chứng phải bao gồm cụm từ “Văn phòng công chứng” kèm theo họ tên của Trưởng Văn phòng hoặc họ tên của một công chứng viên hợp danh khác của Văn phòng công chứng do các công chứng viên hợp danh thỏa thuận…
Tuy nhiên, Theo Luật Công chứng 2024, sau cụm từ “Văn phòng công chứng” không bắt buộc phải là tên của công chứng viên. Thay vào đó là tên riêng bằng tiếng Việt do các thành viên hợp danh thỏa thuận lựa chọn hoặc công chứng viên là Trưởng Văn phòng công chứng của Văn phòng công chứng được tổ chức và hoạt động theo loại hình doanh nghiệp tư nhân lựa chọn.
Thứ hai:
Một trong những điểm mới đáng chú ý, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm xem xét, quyết định chuyển giao thẩm quyền chứng thực giao dịch từ phòng tư pháp cấp huyện, UBND cấp xã sang tổ chức hành nghề công chứng tại những địa bàn cấp huyện đã phát triển được tổ chức hành nghề công chứng đáp ứng yêu cầu công chứng của cá nhân, tổ chức theo quy định của Chính phủ. Do vậy, những cán bộ làm công tác chứng thực tại UBND cấp huyện, xã cần tham mưu cho lãnh đạo UBND có sự chuẩn bị, chuyển giao, dự kiến khó khăn, vướng mắc trước khi UBND tỉnh xem xét chuyển giao thẩm quyền chứng thực sang tổ chức hành nghề công chứng.
Thứ ba:
Luật Công chứng 2024 bỏ cụm từ “hợp đồng, giao dịch”, mà chỉ dùng từ “giao dịch”. Điều này phù hợp quy định của Bộ luật Dân sự, vì nội hàm của từ “giao dịch” đã bao gồm cả “hợp đồng”. Luật Công chứng 2024 xác định đúng phạm vi công chứng là việc CCV chứng nhận tính xác thực, hợp pháp của giao dịch dân sự bằng văn bản, giao dịch mà luật quy định phải công chứng hoặc cá nhân, tổ chức tự nguyện yêu cầu công chứng. Việc chứng nhận bản dịch không còn thuộc phạm vi công chứng. Tuy nhiên, CCV vẫn có quyền chứng nhận bản dịch với hình thức chứng thực chữ ký người dịch theo quy định của pháp luật về chứng thực.
Thứ tư:
Tại khoản 3 Điều 11 Luật Công chứng năm 2024 đã quy định những đối tượng được miễn đào tạo và bồi dưỡng nghề công chứng phải tham gia đào tạo nghề công chứng trong thời hạn 06 tháng gồm:
- Người có ≥ 05 năm làm thẩm phán, kiểm sát viên, điều tra viên, thẩm tra viên chính ngành Tòa án, chấp hành viên trung cấp, thẩm tra viên chính thi hành án dân sự, kiểm tra viên chính ngành kiểm sát, trợ giúp viên pháp lý hạng II, thanh tra viên chính ngành tư pháp, chuyên viên chính, pháp chế viên chính, nghiên cứu viên chính, giảng viên chính trong lĩnh vực pháp luật.
- Thừa phát lại, luật sư, đấu giá viên đã hành nghề ≥ 05 năm.
- Giáo sư, Phó Giáo sư chuyên ngành luật, Tiến sĩ luật.
- Người đã là Thẩm tra viên cao cấp ngành toà án; Kiểm tra viên cao cấp ngành kiểm sát; Thẩm tra viên cao cấp thi hành án dân sự; Chấp hành viên cao cấp thi hành án dân sự; Trợ giúp viên pháp lý hạng I, Thanh tra viên cao cấp ngành tư pháp; Chuyên viên cao cấp, Pháp chế viên cao cấp, Nghiên cứu viên cao cấp, giảng viên cao cấp trong lĩnh vực pháp luật.
Thứ năm:
Luật Công chứng 2024 đã quy định một số vấn đề cơ bản nhất về công chứng điện tử nhằm tạo cơ sở pháp lý cho chuyển đổi số hoạt động công chứng được quy định tại Điều 62 và Điều 65 Luật Công chứng 2024. Theo đó, sẽ có 02 hình thức công chứng điện tử kể từ ngày 01/7/2025 như sau:
- Công chứng điện tử trực tiếp: người yêu cầu công chứng giao kết giao dịch trước mặt công chứng viên, sau đó công chứng viên và tổ chức hành nghề công chứng thực hiện chứng nhận giao dịch bằng chữ ký số để tạo ra văn bản công chứng điện tử.
- Công chứng điện tử trực tuyến: đây là hình thức được thực hiện khi các bên tham gia giao dịch yêu cầu công chứng không có mặt tại cùng 01 địa điểm và giao kết giao dịch qua phương thức trực tuyến trước sự chứng kiến trực tiếp của công chứng viên. Công chứng viên và tổ chức hành nghề công chứng thực hiện nhận giao dịch bằng chữ ký số để tạo ra văn bản công chứng điện tử.
Thứ sáu:
Điều này được quy định tại khoản 6 Điều 27 Luật Công chứng năm 2024, như sau: “Trong thời hạn 02 năm kể từ ngày chấm dứt tư cách thành viên hợp danh theo quy định tại các điểm a, b và d khoản 1 Điều này, công chứng viên đã chấm dứt tư cách thành viên hợp danh vẫn phải liên đới chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với các khoản nợ của Văn phòng công chứng phát sinh trong thời gian là thành viên hợp danh của Văn phòng công chứng đó; hết thời hạn này công chứng viên mới được tham gia thành lập Văn phòng công chứng mới hoặc hợp danh vào Văn phòng công chứng khác.”
