1. Ngoại Tình – Nguyên Nhân Dẫn Đến Ly Hôn
Ngoại tình là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến hôn nhân đổ vỡ. Theo quy định tại khoản 1 Điều 56 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 và hướng dẫn tại Điều 4 Nghị quyết 01/2014 khi vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại Tòa án không thành thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.
Như vậy, Tòa án sẽ xem xét các yếu tố sau để quyết định chấp thuận ly hôn:
Thứ nhất, vợ chồng có hành vi bạo lực gia đình: các hành vi được xem là bạo lực gia đình được quy định tại khoản 1, Điều 3 Luật phòng, chống bạo lực gia đình 2022 quy định cụ thể: Hành hạ, ngược đãi, đánh đập, đe dọa hoặc hành vi cố ý khác xâm hại đến sức khỏe, tính mạng; Lăng mạ, chì chiết hoặc hành vi cố ý khác xúc phạm danh dự, nhân phẩm; Cưỡng ép chứng kiến bạo lực đối với người, con vật nhằm gây áp lực thường xuyên về tâm lý;
Bỏ mặc, không quan tâm; không nuôi dưỡng, chăm sóc thành viên gia đình là trẻ em, phụ nữ mang thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi, người cao tuổi, người khuyết tật, người không có khả năng tự chăm sóc; không giáo dục thành viên gia đình là trẻ em; Kỳ thị, phân biệt đối xử về hình thể, giới, giới tính, năng lực của thành viên gia đình; Ngăn cản thành viên gia đình gặp gỡ người thân, có quan hệ xã hội hợp pháp, lành mạnh hoặc hành vi khác nhằm cô lập, gây áp lực thường xuyên về tâm lý;Ngăn cản việc thực hiện quyền, nghĩa vụ trong quan hệ gia đình giữa ông, bà và cháu; giữa cha, mẹ và con; giữa vợ và chồng; giữa anh, chị, em với nhau; Tiết lộ hoặc phát tán thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình của thành viên gia đình nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm; ….
Hoặc
Thứ hai, Vi phạm nghiêm trọng quyền và nghĩa vụ của vợ chồng là vi phạm quy định của Luật Hôn nhân và gia đình về quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng dẫn đến xâm phạm nghiêm trọng đến quyền, lợi ích hợp pháp của người kia ví dụ: vợ chồng phá tán tài sản của gia đình.
Hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được là thuộc một trong các trường hợp sau đây: Không có tình nghĩa vợ chồng, ví dụ: vợ, chồng không thương yêu, quý trọng, chăm sóc, giúp đỡ nhau; vợ, chồng sống ly thân, bỏ mặc vợ hoặc chồng; Vợ, chồng có quan hệ ngoại tình; Vợ, chồng xúc phạm nhau, làm tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, uy tín, tổn thất về tinh thần hoặc gây thương tích, tổn hại đến sức khỏe của nhau; Không bình đẳng về quyền, nghĩa vụ giữa vợ, chồng; không tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của vợ, chồng; không giúp đỡ, tạo điều kiện cho nhau phát triển.
Như vậy, việc vợ hoặc chồng có quan hệ ngoại tình thuộc trường hợp vi phạm nghiêm trọng quyền nghĩa vụ vợ chồng quy định tại Điều 19 Luật hôn nhân gia đình 2014 về tình nghĩa vợ chồng và cũng là căn cứ chứng minh đời sống hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.
Nếu có tài liệu chứng cứ chứng minh được hành vi ngoại tình thì Tòa án có thể tuyên bố ly hôn ngay cả khi một bên không đồng ý.
2. Ngoại Tình Ảnh Hưởng Đến Quyền Nuôi Con
Sau ly hôn, quyền nuôi con thường thuộc về người có khả năng chăm sóc và giáo dục tốt nhất. Tức hiện nay các Toà đều đánh giá dựa trên quyền lợi tốt nhất về mọi mặt của con cụ thể:
Điều kiện, khả năng của cha, mẹ trong việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con; Quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi, được duy trì mối quan hệ với người cha, mẹ không trực tiếp nuôi; Sự gắn bó, thân thiết của con với cha, mẹ; Sự quan tâm của cha, mẹ đối với con; Bảo đảm sự ổn định, hạn chế sự xáo trộn môi trường sống, giáo dục của con; Nguyện vọng của con được sống chung với cha hoặc mẹ (đối với trẻ từ đủ 7 tuổi trở lên thì Tòa án bắt buộc phải lấy ý kiến của trẻ), với anh chị em (nếu có) để đảm bảo ổn định về mặt tâm lý, cảm xúc của con.
Nếu một bên ngoại tình, Tòa án có thể xem xét các yếu tố bất lợi sau:
- Không có trách nhiệm với con cái do mải mê với mối quan hệ tình cảm với người khác (nhiều trường hợp vợ chồng ngoại tình bỏ ra ngoài sống chung với người tình không chăm lo, quan tâm con cái,…).
- Ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường sống và tâm lý của con.
Tòa án ưu tiên lợi ích tốt nhất của trẻ nên nếu chứng minh được bên ngoại tình không phù hợp nuôi con do không có điều kiện, khả năng về kinh tế, thời gian quan tâm chăm sóc con thì người còn lại có thể giành quyền nuôi con cao hơn.
3. Ngoại Tình Và Chia Tài Sản Khi Ly Hôn
Nguyên tắc giải quyết chia tài sản của vợ chồng khi ly hôn Toà án tôn trọng thoả thuận của vợ chồng nếu thoả thuận đó không trái luật, không vi phạm đạo đức. Trường hợp vợ chồng không thoả thuận được và trước đó hai bên cũng không có thoả thuận về chế độ tài sản của vợ chồng hoặc có thoả thuận nhưng thoả thuận không rõ ràng hoặc bị vô hiệu thì Toà án áp dụng các quy định của Luật hôn nhân gia đình để chia tài sản của vợ chồng khi ly hôn.
Về nguyên tắc khi ly hôn tài sản của vợ chồng được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố sau để xác định tỷ lệ tài sản của mỗi bên:
Hoàn cảnh gia đình của vợ chồng; Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung; Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập; Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.
Như đã phân tích ở trên cho thấy việc một trong hai bên vợ chồng ngoại tình tức không chung thuỷ là vi phạm quyền nghĩa vụ về nhân thân của vợ chồng dẫn đến ly hôn thì khi chia tài sản chung của vợ chồng Tòa án phải xem xét yếu tố lỗi của người chồng khi chia tài sản chung của vợ chồng để đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của vợ và con chưa thành niên.
Về pháp lý thì hiện nay Luật hôn nhân gia đình và các văn bản hướng dẫn có quy định về vấn đề này như Luật sư đã phân tích. Tuy nhiên, trên thực tế hiện nay các Toà án vẫn chưa vận dụng triệt để quy định này có nhiều vụ án ly hôn có yêu cầu chia tài sản và nguyên nhân dẫn đến ly hôn là do vợ hoặc chồng ngoại tình nhưng khi chia tài sản chung thì lỗi dẫn đến ly hôn vẫn chưa được xem xét để tính tỷ lệ tài sản cho bên còn lại mà chủ yếu tập trung vào các yếu tố khác như: hoàn cảnh gia đình, công sức đóng góp, bảo vệ quyền lợi của các bên trong kinh doanh.
