CÁC VẤN ĐỀ CẦN LƯU Ý KHI DOANH NGHIỆP NƯỚC NGOÀI ĐẦU TƯ VÀO

DOANH NGHIỆP VIỆT NAM THEO HÌNH THỨC M&A

Hiện nay, để nhanh chóng tiếp cận thị trường Việt Nam, một trong những thị trường với tiềm năng phát triển lớn và ổn định về mặt chính trị, các nhà đầu tư nước ngoài thường lựa chọn thực hiện các giao dịch M&A đối với các doanh nghiệp Việt Nam (còn gọi là ‘doanh nghiệp mục tiêu’). Qua đó, nhà đầu tư nước ngoài sở hữu một phần hoặc toàn bộ cổ phần/phần vốn góp để có quyền chi phối hoạt động của Công ty mục tiêu. Kết quả là Công ty mục tiêu trở thành doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

1. Lưu ý về ngành nghề kinh doanh của công ty mục tiêu:

– Khi công ty mục tiêu vẫn còn do các tổ chức và/hoặc cá nhân Việt Nam làm chủ sở hữu thì ngành nghề kinh doanh không bị giới hạn, trừ những ngành nghề kinh doanh có điều kiện phải đáp ứng hay bị cấm kinh doanh. Tuy nhiên, khi nhà đầu tư nước ngoài thực hiện các giao dịch M&A để sở hữu cổ phần/phần vốn góp của công ty mục tiêu cần lưu ý đối với các ngành nghề kinh doanh của công ty Việt Nam chưa được Chính phủ Việt Nam cam kết mở cửa thị trường cho các nhà đầu tư nước ngoài hoặc có cam kết trong các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên nhưng hạn chế tỷ lệ vốn của nhà đầu tư nước ngoài.

• Trường hợp công ty mục tiêu có các ngành nghề kinh doanh chưa được Việt Nam cam kết mở của thị trường trong các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, khi nhà đầu tư nước ngoài và công ty mục tiêu thực hiện thủ tục đăng ký góp vốn/mua cổ phần/mua phần vốn góp, Sở kế hoạch và đầu tư nơi công ty mục tiêu đặt trụ sở sẽ hỏi ý kiến của các Bộ quản lý chuyên ngành, dẫn đến việc kéo dài thời gian thực hiện các thủ tục hành chính và nhà đầu tư nước ngoài sẽ không thể thực hiện được giao dịch nếu các Bộ quản lý chuyên ngành có ý kiến từ chối. Ví dụ: đối với dịch vụ sửa chữa container, hiện Việt Nam chưa cam kết mở cửa thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài. Vì vậy, khi công ty mục tiêu tiến hành thủ tục đăng ký góp vốn/mua cổ phần/phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài cần lấy ý kiến của các Bộ quản lý chuyên ngành, bao gồm: Bộ kế hoạch và đầu tư, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Công thương,…
• Trường hợp công ty mục tiêu có ngành nghề kinh doanh đã được Việt Nam cam kết mở cửa thị trường cho nhà đầu tư nước ngoài thực hiện nhưng có hạn chế về tỷ lệ sở hữu vốn thì tỷ lệ vốn mà nhà đầu tư nước ngoài được sở hữu trong công ty mục tiêu sẽ không được vượt quá mức tối đa mà Việt Nam đã cam kết trong điều ước quốc tế. Ví dụ: đối với vận tải hàng hóa thuộc dịch vụ vận tải đường thủy nội địa, trong biểu cam kết của Việt Nam khi gia nhập WTO, tỷ lệ sở hữu vốn của nhà đầu tư nước ngoài không được vượt quá 49%. Vì vậy, nhà đầu tư nước ngoài chỉ có thể sở hữu tối đa 49% vốn tại công ty mục tiêu trong trường hợp này.

2. Lưu ý về các điều kiện của nhà đầu tư nước ngoài sở hữu vốn điều lệ của công ty mục tiêu:

– Nếu sau khi giao dịch M&A kết thúc, nhà đầu tư nước ngoài sở hữu từ 51% vốn điều lệ của công ty mục tiêu, các công ty do công ty mục tiêu nắm giữ vốn điều lệ sẽ phải đáp ứng các điều kiện và thực hiện thủ tục đầu tư theo quy định đối với nhà đầu tư nước ngoài trong trường hợp:

(i) Công ty mục tiêu nắm giữ từ 51% vốn điều lệ trở lên; hoặc

(ii) Có nhà đầu tư nước ngoài và công ty mục tiêu nắm giữ từ 51% vốn điều lệ trở lên.

– Trong trường hợp tỉ lệ sở hữu phần vốn điều lệ của nhà đầu tư nước ngoài trong công ty mục tiêu dưới 51% thì các công ty do công ty mục tiêu nắm giữ vốn điều lệ được thực hiện các điều kiện và thủ tục đầu tư theo quy định đối với nhà đầu tư trong nước.

3. Lưu ý về quyền sử dụng đất của công ty mục tiêu sau khi hoàn tất giao dịch M&A:

– Theo quy định của pháp luật về đất đai hiện hành, khi công ty mục tiêu là doanh nghiệp trong nước trở thành doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, công ty mục tiêu phải thực hiện thủ tục đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất do có thay đổi về người sử dụng đất. Bên cạnh đó, cần lưu ý, đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, thời hạn sử dụng đất đối với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài là không quá 50 năm. Trên thực tế, công ty mục tiêu gặp rất nhiều khó khăn trong việc thực hiện thủ tục đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất do khung pháp lý về thủ tục cho vấn đề này vẫn chưa được hoàn thiện và các địa phương sẽ có thể có các yêu cầu khác nhau.

Doanh nghiệp nước ngoài đầu tư vào Việt Nam – Tư vấn miễn phí: 0908.648.179