1. Những việc cán bộ, công chức không được làm quy định trong Luật Cán bộ, công chức năm 2008
Căn cứ theo mục 4 của Luật Cán bộ, công chức 2008, bao gồm các Điều 18 đến 20 quy định về những việc cán bộ, công chức không được làm như sau:
“Điều 18. Những việc cán bộ, công chức không được làm liên quan đến đạo đức công vụ
- Trốn tránh trách nhiệm, thoái thác nhiệm vụ được giao; gây bè phái, mất đoàn kết; tự ý bỏ việc hoặc tham gia đình công.
- Sử dụng tài sản của Nhà nước và của nhân dân trái pháp luật.
- Lợi dụng, lạm dụng nhiệm vụ, quyền hạn; sử dụng thông tin liên quan đến công vụ để vụ lợi.
- Phân biệt đối xử dân tộc, nam nữ, thành phần xã hội, tín ngưỡng, tôn giáo dưới mọi hình thức.
Điều 19. Những việc cán bộ, công chức không được làm liên quan đến bí mật nhà nước
- Cán bộ, công chức không được tiết lộ thông tin liên quan đến bí mật nhà nước dưới mọi hình thức.
- Cán bộ, công chức làm việc ở ngành, nghề có liên quan đến bí mật nhà nước thì trong thời hạn ít nhất là 05 năm, kể từ khi có quyết định nghỉ hưu, thôi việc, không được làm công việc có liên quan đến ngành, nghề mà trước đây mình đã đảm nhiệm cho tổ chức, cá nhân trong nước, tổ chức, cá nhân nước ngoài hoặc liên doanh với nước ngoài.
- Chính phủ quy định cụ thể danh mục ngành, nghề, công việc, thời hạn mà cán bộ, công chức không được làm và chính sách đối với những người phải áp dụng quy định tại Điều này.
Điều 20. Những việc khác cán bộ, công chức không được làm
Ngoài những việc không được làm quy định tại Điều 18 và Điều 19 của Luật này, cán bộ, công chức còn không được làm những việc liên quan đến sản xuất, kinh doanh, công tác nhân sự quy định tại Luật phòng, chống tham nhũng, Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và những việc khác theo quy định của pháp luật và của cơ quan có thẩm quyền.”
Những việc cán bộ, công chức không được làm quy định trong Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) năm 2025
Mới đây, sau kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) năm 2025 đã chính thức được thông qua và có hiệu lực từ ngày 01/7/2025. Những điều khoản liên quan đến việc cán bộ, công chức không được làm đã được tinh giản gọn hơn dưới Điều 14 Mục 4 của bộ luật
“Điều 14. Những việc cán bộ, công chức không được làm
- Trốn tránh, thoái thác, né tránh, đùn đẩy trong việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao; gây bè phái, mất đoàn kết; tự ý nghỉ việc, bỏ việc; tham gia đình công; đăng tải, phát tán, phát ngôn thông tin sai lệch làm ảnh hưởng đến hình ảnh, uy tín của đất nước, địa phương, cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi công tác.
- Có hành vi tham ô, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, trục lợi, nhũng nhiễu và các hành vi khác vi phạm pháp luật đối với người dân, doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
- Sử dụng tài sản công của Nhà nước và tài sản của Nhân dân trái pháp luật.
- Lợi dụng, lạm dụng nhiệm vụ, quyền hạn, sử dụng thông tin liên quan đến công vụ để trục lợi.
- Có hành vi phân biệt đối xử dân tộc, giới tính, độ tuổi, khuyết tật, tôn giáo, tín ngưỡng, thành phần xã hội dưới mọi hình thức trong thi hành công vụ.
- Những việc không được làm liên quan đến sản xuất, kinh doanh, công tác nhân sự theo quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, bảo vệ bí mật nhà nước và những việc khác theo quy định của pháp luật và của cấp có thẩm quyền trong thời gian công tác và sau khi thôi việc, nghỉ hưu.”
3. Lý do phải tinh giản các điều luật cho phù hợp với việc sáp nhập hiện nay
Việc tinh giản các quy định từ 3 điều (Điều 18, 19, 20) trong Luật Cán bộ, công chức 2008 xuống còn 1 điều duy nhất là Điều 14 trong Luật Cán bộ, công chức 2025 (sửa đổi) về những việc cán bộ, công chức không được làm xuất phát từ một số lý do sau:
a) Tinh gọn, dễ hiểu, dễ áp dụng
Với 3 điều trước đây (Điều 18,191,20) có những nội dung phân tán, đôi khi chồng chéo nhau. Việc hợp nhất lại thành 1 điều luật không những giúp tránh trùng lặp, giảm rối ren trong quá trình áp dụng mà còn giúp cán bộ, công chức dễ tra cứu
b) Phù hợp với xu hướng xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức và pháp luật hiện nay
Luật mới tiếp cận theo hướng liệt kê có trọng tâm, khái quát, mở rộng cho các văn bản hướng dẫn luật chi tiết như các thông tư, nghị định. Điều này phù hợp hơn với chủ trương “luật chỉ quy định những nguyên tắc cơ bản còn chi tiết để nghị định, thông tư” giúp cho điều luật mềm dẻo, dễ thích ứng với thực tiễn hơn.
Một số nội dung trong Luật cũ đã được quy định rõ hơn trong các văn bản chuyên ngành như: Luật Phòng, chống tham nhũng 2018; Luật Bảo vệ bí mật nhà nước 2018, Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí 2013;… Do đó, trong Luật Cán bộ, công chức không cần liệt kê quá chi tiết, tránh trùng lặp không cần thiết với các luật khác đã ban hành.
c) Tăng tính hiệu quả trong quá trình kiểm tra, xử lý vi phạm
Khi các hành vi bị cấm được hệ thống hóa một cách ngắn gọn, rõ ràng và cụ thể, quá trình kiểm tra, giám sát và xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức sẽ trở nên thuận tiện và hiệu quả hơn rất nhiều. Việc xây dựng một danh mục các hành vi vi phạm rõ ràng không chỉ giúp cho người thực thi công vụ dễ dàng nắm bắt và áp dụng mà còn tạo ra sự thống nhất trong cách thức xử lý các trường hợp vi phạm. Việc thống nhất trong xử lý vi phạm sẽ tạo ra sự công bằng và minh bạch, tránh tình trạng xử lý theo cảm tính hoặc thiên vị. Điều này không chỉ nâng cao uy tín của cơ quan quản lý mà còn góp phần xây dựng môi trường làm việc lành mạnh, chuyên nghiệp.
Một hệ thống kiểm tra và xử lý vi phạm hiệu quả sẽ thúc đẩy sự phát triển bền vững của tổ chức, nâng cao chất lượng công tác quản lý và phục vụ nhân dân. Việc này không chỉ giúp đảm bảo kỷ luật, kỷ cương mà còn góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức có đạo đức, trách nhiệm và năng lực, đáp ứng tốt hơn yêu cầu của công việc trong bối cảnh hiện nay.
4. Tổng đài tư vấn pháp lý
Nếu quý khách hàng còn có thắc mắc hay câu hỏi nào cần được tư vấn từ luật sư. Quý khách vui lòng liên hệ vào số Hotline 0978 333 379 để được luật sư tư vấn. Trân trọng cảm ơn!
