Trong bối cảnh tội phạm mua bán người ngày càng diễn biến phức tạp, việc đảm bảo an toàn cho nạn nhân và những người liên quan là yêu cầu cấp thiết trong quá trình đấu tranh phòng, chống loại tội phạm này. Không chỉ dừng lại ở việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các đối tượng phạm tội, pháp luật Việt Nam còn quy định cụ thể các biện pháp bảo vệ dành cho nạn nhân, người thân thích và những người tham gia hỗ trợ, tố giác hành vi mua bán người. Tuy nhiên, để áp dụng các biện pháp này một cách đúng đắn, cần xác định rõ ai là đối tượng được bảo vệ, và điều kiện áp dụng ra sao.
1. Đối tượng và điều kiện áp dụng biện pháp bảo vệ trong phòng, chống mua bán người
Căn cứ theo Điều 34 Luật Phòng, chống mua bán người 2024 quy định như sau:
Điều kiện và đối tượng được bảo vệ
Những người sau đây nếu bị xâm hại, bị đe dọa xâm hại, có nguy cơ bị xâm hại đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản, quyền và lợi ích hợp pháp khác do có liên quan đến vụ việc, vụ án mua bán người thì tùy từng trường hợp được áp dụng các biện pháp bảo vệ quy định tại Điều 35 của Luật này:
1. Nạn nhân, người đang trong quá trình xác định là nạn nhân và người dưới 18 tuổi đi cùng;
2. Người thân thích của nạn nhân, người đang trong quá trình xác định là nạn nhân;
3. Cá nhân tham gia phòng, chống mua bán người hoặc hỗ trợ nạn nhân.
Theo quy định trên, những người sau đây nếu bị xâm hại, bị đe dọa xâm hại, có nguy cơ bị xâm hại đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản, quyền và lợi ích hợp pháp khác do có liên quan đến vụ việc, vụ án mua bán người thì tùy từng trường hợp được áp dụng các biện pháp bảo vệ quy định tại Điều 35 Luật Phòng, chống mua bán người 2024:
(1) Nạn nhân, người đang trong quá trình xác định là nạn nhân và người dưới 18 tuổi đi cùng;
(2) Người thân thích của nạn nhân, người đang trong quá trình xác định là nạn nhân;
(3) Cá nhân tham gia phòng, chống mua bán người hoặc hỗ trợ nạn nhân.
2. Thẩm quyền áp dụng biện pháp bảo vệ trong phòng chống mua bán người đối với đơn vị Công an nhân dân được quy định như thế nào?
Căn cứ khoản 2 Điều 13 Nghị định 162/2025/NĐ-CP quy định như sau:
Thẩm quyền áp dụng biện pháp bảo vệ
1. Cơ quan, đơn vị, người có thẩm quyền trong Công an nhân dân, Quân đội nhân dân và các cơ quan, đơn vị, người có thẩm quyền khác có trách nhiệm áp dụng biện pháp bảo vệ đối với nạn nhân, người đang trong quá trình xác định là nạn nhân, người dưới 18 tuổi đi cùng, người thân thích của họ và cá nhân tham gia phòng, chống mua bán người hoặc hỗ trợ nạn nhân, theo quy định của pháp luật.
2. Thẩm quyền áp dụng biện pháp bảo vệ được thực hiện như sau:
a) Trong Công an nhân dân: Thủ trưởng, Phó thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra trong Công an nhân dân có thẩm quyền ra quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ quy định tại các khoản 1, 2, 3 Điều 12 Nghị định này đối với đối tượng được bảo vệ trong vụ việc, vụ án hình sự do cơ quan mình thụ lý;
Trưởng Công an cấp xã có thẩm quyền ra quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ quy định tại các khoản 1,2,3 Điều 12 Nghị định này đối với đối tượng được bảo vệ do cơ quan mình tiếp nhận; đề nghị cơ quan, người có thẩm quyền quy định tại Điều này áp dụng các biện pháp bảo vệ cho đối tượng được bảo vệ;
…
Theo đó, thẩm quyền áp dụng biện pháp bảo vệ trong phòng chống mua bán người đối với đơn vị Công an nhân dân được quy định như sau:
(1) Thủ trưởng, Phó thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra trong Công an nhân dân có thẩm quyền ra quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ quy định tại các khoản 1, 2, 3 Điều 12 Nghị định 162/2025/NĐ-CP đối với đối tượng được bảo vệ trong vụ việc, vụ án hình sự do cơ quan mình thụ lý;
(2) Trưởng Công an cấp xã có thẩm quyền ra quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ quy định tại các khoản 1,2,3 Điều 12 Nghị định 162/2025/NĐ-CP đối với đối tượng được bảo vệ do cơ quan mình tiếp nhận; đề nghị cơ quan, người có thẩm quyền quy định tại Điều 13 Nghị định 162/2025/NĐ-CP áp dụng các biện pháp bảo vệ cho đối tượng được bảo vệ.
3. Cơ quan nào chịu trách nhiệm giúp Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về phòng, chống mua bán người?
Căn cứ Điều 49 Luật Phòng, chống mua bán người 2024 quy định như sau:
Trách nhiệm quản lý nhà nước về phòng, chống mua bán người
1. Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về phòng, chống mua bán người.
2. Bộ Công an chịu trách nhiệm giúp Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về phòng, chống mua bán người.
3. Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, có trách nhiệm phối hợp với Bộ Công an thực hiện quản lý nhà nước về phòng, chống mua bán người, thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.
4. Ủy ban nhân dân các cấp, trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, có trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước về phòng, chống mua bán người tại địa phương, thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của Luật này.
Theo đó, Bộ Công an chịu trách nhiệm giúp Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về phòng chống mua bán người.
4. Tổng đài tư vấn pháp luật qua điện thoại
Nếu quý khách hàng còn có thắc mắc hay câu hỏi nào cần được tư vấn từ luật sư. Quý khách vui lòng liên hệ vào số Hotline 0978 333 379 để được luật sư tư vấn. Trân trọng cảm ơn!
