Việc đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp không chỉ là công cụ thúc đẩy phát triển kinh tế mà còn là hoạt động mang tính chiến lược, đòi hỏi sự tuân thủ nghiêm ngặt theo quy định pháp luật. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết các hình thức đầu tư vốn nhà nước theo Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp 2025, làm rõ trình tự, thủ tục thực hiện cũng như nguyên tắc quản lý vốn nhằm bảo đảm hiệu quả, minh bạch và tránh thất thoát tài sản công. Đây là tài liệu tham khảo hữu ích cho các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và nhà đầu tư quan tâm đến lĩnh vực này.
1. Quy định về hình thức đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp
Căn cứ theo Điều 10 Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp 2025 quy định:
“Hình thức đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp
- Đầu tư vốn nhà nước để thành lập doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ.
- Đầu tư vốn nhà nước để bổ sung vốn điều lệ cho doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ.
- Đầu tư vốn nhà nước để bổ sung vốn tại công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên có vốn nhà nước.
- Đầu tư vốn nhà nước để góp vốn thành lập công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên.
- Đầu tư vốn nhà nước để góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp tại doanh nghiệp chưa có vốn nhà nước.”
Như vậy, căn cứ theo quy định nêu trên thì 5 hình thức đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp kể từ ngày 01/08/2025 bao gồm:
(1) Đầu tư vốn nhà nước để thành lập doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ.
(2) Đầu tư vốn nhà nước để bổ sung vốn điều lệ cho doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ.
(3) Đầu tư vốn nhà nước để bổ sung vốn tại công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên có vốn nhà nước.
(4) Đầu tư vốn nhà nước để góp vốn thành lập công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên.
(5) Đầu tư vốn nhà nước để góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp tại doanh nghiệp chưa có vốn nhà nước.
2. Trình tự, thủ tục đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp
Căn cứ theo Điều 17 Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp 2025 thì trình tự, thủ tục đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp hiện nay được quy định như sau:
(1) Hồ sơ Chính phủ trình Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư vốn nhà nước đối với những trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 16 Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp 2025 bao gồm:
– Tờ trình của Chính phủ;
– Đề án thành lập doanh nghiệp hoặc phương án đầu tư bổ sung vốn điều lệ hoặc phương án đầu tư bổ sung vốn góp của Nhà nước tại công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên hoặc phương án góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp tại doanh nghiệp chưa có vốn nhà nước;
– Ý kiến của các cơ quan liên quan và tiếp thu, giải trình (nếu có).
(2) Cơ quan của Quốc hội thẩm tra hồ sơ quy định tại khoản 1 Điều này. Nội dung thẩm tra bao gồm:
– Việc đáp ứng tiêu chí mức vốn tương đương dự án quan trọng quốc gia; phạm vi đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp quy định tại các Điều 12 Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp 2025, Điều 13 Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp 2025, Điều 14 Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp 2025 và Điều 15 Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp 2025;
– Nhu cầu nguồn vốn; phương án sử dụng vốn;
– Đánh giá về hiệu quả kinh tế – xã hội; sự cấp thiết hoặc bảo đảm quốc phòng, an ninh (nếu có).
(3) Chính phủ, cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan có trách nhiệm cung cấp đầy đủ thông tin, tài liệu phục vụ cho việc thẩm tra; giải trình về những vấn đề thuộc nội dung hồ sơ khi cơ quan chủ trì thẩm tra của Quốc hội yêu cầu.
(4) Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp gồm các nội dung quy định tại khoản 2 Điều 17 Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp 2025.
3. Nguyên tắc quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp
Căn cứ theo Điều 5 Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp 2025 thì nguyên tắc quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp hiện nay như sau:
(1) Tuân thủ quy định của pháp luật về quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp, pháp luật về doanh nghiệp và pháp luật khác có liên quan; phù hợp với điều ước quốc tế mà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.
(2) Cơ quan đại diện chủ sở hữu, cơ quan quản lý nhà nước không can thiệp trực tiếp vào hoạt động sản xuất, kinh doanh, đầu tư của doanh nghiệp, hoạt động quản lý, điều hành của người đại diện chủ sở hữu trực tiếp và các chức danh quản lý khác theo quy định tại Điều lệ công ty.
(3) Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp phải thông qua người đại diện chủ sở hữu trực tiếp hoặc người đại diện phần vốn nhà nước; bảo đảm doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh theo cơ chế thị trường, bình đẳng, hợp tác và cạnh tranh theo pháp luật.
(4) Cơ quan đại diện chủ sở hữu, người đại diện chủ sở hữu trực tiếp, người đại diện phần vốn nhà nước chịu trách nhiệm quản lý, theo dõi, giám sát vốn nhà nước tại doanh nghiệp, bảo đảm hiệu quả, bảo toàn và phát triển vốn nhà nước tại doanh nghiệp theo quy định của Luật này; phòng, chống dàn trải, lãng phí, thất thoát vốn, tài sản của Nhà nước và doanh nghiệp.
(5) Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, giám sát, kiểm tra, thanh tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền và trách nhiệm giải trình.
4. Tổng đài tư vấn pháp luật qua điện thoại
Nếu quý khách hàng còn có thắc mắc hay câu hỏi nào cần được tư vấn từ luật sư. Quý khách vui lòng liên hệ vào số Hotline 0978 333 379 để được luật sư tư vấn. Trân trọng cảm ơn!
